Ibara ya 15
iliyokuwamo katika Rasimu ya Warioba ilisema: “Kiongozi wa umma wakati
anapotekeleza shughuli za kiserikali, akipewa zawadi, zawadi hiyo itakuwa ni
mali ya Jamhuri ya Muungano na ilitaka Bunge kutunga sheria itakayosimamia,
pamoja na mambo mengine, thamani, kiwango, aina na uhifadhi wa zawadi kwa
Jamhuri ya Muungano. Mbali na ibara hiyo, pia Ibara ya 16 iliyohusu ufunguaji
akaunti nje ya nchi, imeondolewa.
Katiba Mpya: Ni
mchezo wa namba
(2) Bila ya kuathiri masharti ya ibara ndogo ya (1),
Kiongozi wa umma atalazimika kutangaza na kuwasilisha taarifa ya mali na
madeni: (a) yake binafsi; (b) ya mwenza wake wa ndoa; na (c) ya watoto wake
walio chini ya umri wa miaka kumi na nane, mara moja kila mwaka kwa Tume ya
Maadili ya Uongozi na Uwajibikaji.
(3) Bunge litatunga sheria itakayosimamia, pamoja na mambo
mengine: (a) ngazi au orodha ya viongozi wa umma wanaopaswa kutangaza mali na
madeni yao; na (b) utaratibu wa kuwasilisha taarifa ya mali na madeni kwa Tume
ya Maadili ya Uongozi na Uwajibikaji kwa mujibu wa Katiba hii.
18.-(1) Kiongozi wa umma hatashiriki katika kufanya uamuzi
wa jambo au shughuli yoyote ambayo ana masilahi nayo yeye binafsi, mwenza wake,
mtoto wake, jamaa yake, rafiki au mtu yeyote wa karibu.
(2) Kiongozi wa umma hatazungumzia kitu chochote katika
Baraza la Mawaziri, Bunge, Kamati au chombo kingine chochote rasmi ambacho ana
masilahi nacho ya moja kwa moja au vinginevyo, isipokuwa tu kama atatoa taarifa
ya mgongano huo wa masilahi katika chombo hicho.
(3) Itakuwa ni marufuku kwa kiongozi wa umma kushiriki
katika uamuzi unaohusu kuongeza au kuboresha masilahi kwa namna yoyote ile
yanayohusu wadhifa alionao na endapo atashiriki, basi masharti hayo mapya
yataanza kutumika kwa kiongozi wa umma atakayekuja baada ya kiongozi husika
kuondoka au kumaliza muda wa kukaa katika nafasi ya madaraka iliyompatia fursa
ya kushiriki katika kuamua masilahi husika.
(4) Masharti ya ibara ndogo ya (3), hayatamhusu kiongozi wa
umma ambaye kutokana na asili ya nafasi ya madaraka au aina ya kazi zake
anapaswa kushiriki katika upangaji wa mishahara au maslahi mengine ya watumishi
wa umma.
(5) Kiongozi wa umma hataruhusiwa kushika nafasi za madaraka
zaidi ya moja au kutumikia mihimili ya dola zaidi ya mmoja kwa wakati mmoja.
19. Kiongozi wa umma hataruhusiwa kutumia au kuruhusu
kutumika kwa mali yoyote ya umma, zikiwemo zilizokodishwa kwa Serikali, kwa
madhumuni ya kujipatia yeye binafsi au kumpatia mtu mwingine manufaa yoyote.
20.-(1) Bunge litatunga sheria itakayosimamia, pamoja na
mambo mengine:
(a) utaratibu wa utwaaji wa mali za viongozi wa umma
zilizopatikana kwa kukiuka sheria;
(b) utaratibu wa kumwajibisha kiongozi wa umma aliyekiuka
maadili na Miiko ya Uongozi; na
(c) uanzishaji wa mitalaa inayohusu Katiba, maadili na
uraia, shuleni na vyuoni.
No comments:
Post a Comment